Η εκδήλωση της πανδημίας εδώ και εννέα μήνες συνετέλεσε ώστε, με το πρόσχημα της διαφύλαξης της υγείας, να περιστέλλονται και να περικόπτονται ακόμα πιο πολύ τα συνταγματικά ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες.
Η διαδικασία μετατροπής του κράτους δικαίου σε κράτος περιορισμένων ελευθερίων και δικαιωμάτων έχει αρχίσει να διαμορφώνεται στην χώρα μας από τις πρώτες ημέρες της ανάληψης της εξουσίας από την Νέα Δημοκρατία, πολύ πριν από την εκδήλωση της πανδημίας. Κύρια χαρακτηριστικά αυτής της πολιτικής εξέλιξης είναι αφ’ ενός μία ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική και αφ’ ετέρου ο αυταρχισμός, η αστυνομική βία και η περιστολή των συνταγματικών ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Αυτό το μίγμα νεοφιλελεύθερης πολιτικής και αυταρχισμού μεταβάλλει τον δημοκρατικό χαρακτήρα του κοινοβουλευτικού μας συστήματος και καταργεί το κράτος δικαίου, όπως αυτό το έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα.
Η εκδήλωση της πανδημίας εδώ και εννέα μήνες συνετέλεσε ώστε, με το πρόσχημα της διαφύλαξης της υγείας, να περιστέλλονται και να περικόπτονται ακόμα πιο πολύ τα συνταγματικά ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια που διακυβέρνησε η δεξιά την χώρα το πρόσχημα του περιορισμού των ελευθεριών ήταν η ασφάλεια έναντι υπαρκτών ή ανύπαρκτων εξωτερικών και εσωτερικών κινδύνων, στον χρόνο της δεξιάς διακυβέρνησης της πανδημίας, το πρόσχημα είναι η διαφύλαξη της υγείας.
Υγεία και δημοκρατία δεν αντίθετες και αλληλοαναιρούμενες έννοιες, όπως θέλουν να μας τις παρουσιάσουν, αλλά συναφείς και αλληλοσυμπληρούμενες. Η ενάσκηση των συνταγματικών δικαιωμάτων και ελευθεριών από τους πολίτες, με τήρηση όλων των υγειονομικών μέτρων, όχι μόνο δεν πρέπει να απαγορεύεται αλλά να ενθαρρύνεται από την κυβερνητική εξουσία.
Γιατί μόνο μία δημοκρατικά ελεγχόμενη εξουσία μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά και να εξασφαλίζει την συναίνεση των πολιτών, αντίθετα μία ανέλεγκτη και αυταρχική κυβερνητική εξουσία είναι έξω από τις προδιαγραφές του κράτους δικαίου και επιζήμια για την χώρα και τους πολίτες.
Οι γενικές απαγορεύσεις των συναθροίσεων σε όλη την χώρα τόσο κατά την επέτειο του Πολυτεχνείου όσο για την επέτειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου με διαταγές του Αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. επικρίθηκαν σφοδρά ως αντισυνταγματικές από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, από νομικούς και πανεπιστημιακούς καθηγητές και από την Διεθνή Αμνηστία. Εκτός από την απαγόρευση συνάθροισης, επέτειο της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, είχαμε και δεκάδες συλλήψεις αδιακρίτως κατά παντός διερχόμενου πέριξ του μνημείου Γρηγορόπουλου στα Εξάρχεια, ασχέτως εάν πήγαινε μεμονωμένα ή όχι, είχαμε βιαιοπραγίες αστυνομικών κατά πολιτών, είχαμε ρίψη βόμβας κρότου λάμψης μέσα σε πολυκατοικία, είχαμε κατάλυση από την αστυνομία κάθε νομιμότητας.
Σ’ αυτά ήρθαν να προστεθούν τις προηγούμενες ημέρες και οι Εισαγγελικές παραγγελίες για προκαταρκτική εξέταση των πολιτικών αρχηγών της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, λόγω της συμμετοχής τους στις συμβολικές εκδηλώσεις τιμής στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Νομικά αβάσιμες και συνταγματικά απαράδεκτες ενέργειες της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, δεδομένου ότι το Σύνταγμα απαγορεύει οποιαδήποτε δίωξη κατά βουλευτή ενόσω αυτός ασκεί τα καθήκοντά του.
Όπως πολύ εύστοχα παρατηρεί σε πρόσφατη δήλωσή του ο κ. Χριστόφορος Σεβαστίδης (Πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων): «Τα συνταγματικά εμπόδια φαίνεται ότι υποχωρούν στην διάθεση επιβολής ενός νέου δόγματος που επιθυμεί να προσλάβει τον χαρακτήρα μιας παγιωμένης πρακτικής και αδιαφορεί για την επιστημονική άποψη όσο τεκμηριωμένη κι’ αν είναι. Αυτή συνήθως καταδικάζεται, μεθοδευμένα διαστρεβλώνεται και απαξιώνεται την επομένη ημέρα με κριτήρια πολιτικής σκοπιμότητας. Ούτε και οι συλλήψεις δικηγόρων που συμμετείχαν στη χθεσινή επέτειο στέκονται ικανές να διαφοροποιήσουν τη συνολική αντίληψη για τον τρόπο συμμόρφωσης της διοίκησης στις συνταγματικές επιταγές».
Καταλήγει δε στην δήλωσή του ο κ. Σεβαστίδης, αφού κάνει τις συγκρίσεις με τις μαζικές διαδηλώσεις αυτήν την εποχή στην Γαλλία για τον περιορισμό των συνταγματικών ελευθεριών: «Η περίοδος της πανδημίας –εποχή σκληρής δοκιμασίας για την ανθρωπότητα- κρύβει τον κίνδυνο μιας μόνιμης διολίσθησης στο δίκαιο της ανάγκης, μιας υποταγής στην αρχή ex facto oritur jus, της οριστικής υποχώρησης από συλλογικές κατακτήσεις δύο αιώνων, μιας οικειοθελούς και μοιρολατρικής παραίτησης του κυρίαρχου Λαού από τα δικαιώματά του.».
Θα προσέθετα ότι εκτός από το ex factis jus oritur (από τις πράξεις δημιουργείται το δίκαιο) πολύ περισσότερο ισχύει το ex injuria jus non oritur (παράνομες πράξεις δεν μπορούν να δημιουργήσουν δίκαιο).
Την ίδια στιγμή έχουμε και την συλλογή υπογραφών από την Διεθνή Αμνηστία με τα εξής αιτήματα:
1.Τον τερματισμό κάθε κακομεταχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της παράνομης χρήσης βίας, από τους αξιωματούχους επιβολής του νόμου
2.Την άμεση και ενδελεχή διερεύνηση όλων των καταγγελιών για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Αστυνομία
3.Τη διασφάλιση ότι όλοι οι αξιωματούχοι επιβολής του νόμου θα φέρουν μια εύκολα αναγνωρίσιμη και καθαρά ορατή μορφή ατομικής/προσωπικής ταυτοποίησης διαρκώς, και ότι θα ληφθούν όλα τα άλλα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζεται η πλήρης λογοδοσία τους
4.Το δικαίωμα στην ελευθερία της ειρηνικής συνάθροισης των ανθρώπων στην Ελλάδα θα είναι πλήρως σεβαστό, ακόμη και σε περίοδο πανδημίας, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις υγειονομικές παραμέτρους σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κίνδυνος παραβατικότητας, ακόμα κι αν δεν υπάρχει κίνδυνος ταραχών, ακόμα κι αν δεν υπάρχει ούτε κίνδυνος ανεξέλεγκτης διασποράς του ιού, ακόμη κι αν δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος και καμία απειλή για την ασφάλεια, ο αυταρχισμός της κυβέρνησης είναι πανταχού παρών για να φοβίσει, να εθίσει σιγά-σιγά στην περιορισμένη δημοκρατία και στην αναστολή των συνταγματικών μας δικαιωμάτων.
Ο Χρήστος Κουτσονάσιος είναι Δικηγόρος, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΠΡΑΤΤΩ