Πέντε άρθρα με κριτική αξιολόγηση της συνολικής εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης της ΝΔ θα δημοσιεύσει ο πρόεδρος του ΠΡΑΤΤΩ και πρώην Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς. Το άρθρο που ακολουθεί είναι το πρώτο, έχει τίτλο: Η εξωτερική πολιτική της ΝΔ: επικοινωνία και εγκατάλειψη και δημοσιεύτηκε στο Documento της Κυριακής.
1. Η ουσία της εξωτερικής πολιτικής της ΝΔ έγκειται στην υποκατάσταση της Διπλωματίας από την Επικοινωνία. Κριτήριο της εξωτερικής πολιτικής της δεν είναι η διεθνή θέση της χώρας, αλλά το εσωτερικό του κόμματός της. Αποτέλεσμα των επιλογών της ΝΔ είναι η συνεχή υποχώρηση των θέσεων της χώρας σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο υπό τις επευφημίες των μέσων «ενημέρωσης» που συμπαραστέκονται στην κυβέρνηση της ΝΔ. Η ΝΔ εγκατέλειψε την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Έχει παγιδευτεί στην αντίληψη ότι η Ελλάδα πρέπει να αναλάβει τον ρόλο του δυτικού σερίφη στην περιοχή.
Η ΝΔ όταν δεν αδρανεί, αντιδρά με παλιές συνταγές στις μεγάλες αλλαγές του σημερινού κόσμου. Από τον προσανατολισμό της απουσιάζουν οι πρωτοβουλίες προώθησης των θέσεων της Ελλάδας στο διεθνές σύστημα. Έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε ένα «απλό» ακολούθημα επιλογών τρίτων. Στους διεθνείς και περιφερειακούς θεσμούς η πολιτική του Υπουργείου Εξωτερικών περιορίζεται σε συστάσεις προς τις ελληνικές αντιπροσωπείες όπως ακολουθήσουν τις επιλογές των ξένων «φίλων» του Μαξίμου. Εκεί εξαντλούνται και οι οδηγίες προς τις πρεσβείες συνολικότερα.
2. H σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών δεν έχει κάνει καμιά μεγάλη διαπραγμάτευση γύρω από τα ζητήματα άμεσου ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, ενώ δεν έχει παρέμβει με ελληνικές θέσεις στα γενικότερα διεθνή ζητήματα. Οι σχέσεις με Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία και Ισραήλ δεν έχουν προχωρήσει ούτε μία σπιθαμή, ενώ δεν έχει φτιαχτεί κάποια νέα συμμαχία στην περιοχή. Οι συμφωνίες για την ΑΟΖ υπογράφτηκαν από την ελληνική κυβέρνηση ως είχαν όταν προσωπικά σταμάτησα τις διαπραγματεύσεις διότι αρνήθηκα να παραδώσω στην Ιταλία και στην φίλη Αίγυπτο περιοχές από τις ελληνικές θάλασσες και δικαιώματα επί της εθνικής κυριαρχίας (Αιγιαλίτιδα). Καλοπροαίρετα, εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο κ. Δένδιας δεν έχει καταλάβει τα περί των ΑΟΖ και τι ακριβώς παρέδωσε. Εξάλλου ο ίδιος δήλωσε γυρίζοντας από την Αίγυπτο, ότι δεν γνώριζε πηγαίνοντας ότι θα υπέγραφε συμφωνία. Ανολοκλήρωτες συμφωνίες υπογράφτηκαν χωρίς αίσθηση ευθύνης για λόγους επικοινωνίας.
Οι σημαντικοί περιφερειακοί θεσμοί που είχαν δημιουργηθεί με ελληνική πρωτοβουλία στην ΝΑ Ευρώπη με ελληνική πρωτοβουλία έπαψαν εξαιτίας της ΝΔ να λειτουργούν. Θεσμοί όπως το συντονιστικό των κρατών μελών της ΕΕ στην περιοχή (Κροατία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Ελλάδα), η διασυνοριακή συνεργασία των [2+2] (δύο κράτη της ΕΕ, Ελλάδα και Βουλγαρία, δύο μη μέλη της ΕΕ, Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία), η τριμερή (Σερβία, Βουλγαρία και Ελλάδα), η πολύμορφη συνεργασία των έξη για την νέα ΚΑΠ (αγροτική πολιτική) που συγκροτήσαμε με την Ιταλία και τέσσερα κράτη των Βαλκανίων, καθώς και άλλες πολλές, ουσιαστικά εγκαταλείφτηκαν.
Σήμερα, συνεχίζει η λειτουργία της τριμερούς συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα με την Κύπρο και την Αίγυπτο, όπως και εκείνη με το Ισραήλ, ενώ οι αντίστοιχες με την Παλαιστίνη και την Αρμενία, υπολειτουργούν, ενώ οι «θέσεις» που είχε η ελληνική διπλωματία στο Λίβανο έχουν εγκαταλειφτεί. Η Ελλάδα και η επιρροή της υποχωρεί σε όλη την περιοχή, αλλά ο κ. Δένδιας “χαρούμενος traveler”, μετρά τα χιλιόμετρα που έκανε με το κυβερνητικό αεροπλάνο και πόσες «ζούγκλες» επισκέφτηκε στην Αφρική, ενώ «υπογραμμίζει» ότι είναι ο μόνος που πήγε σε αυτές. Στην εξωτερική πολιτική αυτή η αλχημεία έγινε κυβερνητική μέθοδος. Επί παραδείγματι, ο Δένδιας, όταν επισκέφτηκε την Λιβύη εμφάνισε εαυτό ως μοναδικό Έλληνα ΥΠΕΞ που έκανε κάτι τέτοιο, ενώ είχαμε επισκεφτεί επίσημα την Λιβύη προηγούμενα και μάλιστα εν μέσω πολέμου.
Η ΝΔ ουσιαστικά εγκατάλειψε τις ελληνικές διεθνείς πρωτοβουλίες της περιόδου 2015-8, οι οποίες ήταν μεγάλης εμβέλειας, όπως ήταν το «Πνεύμα της Ρόδου» (6+23) που συμμετείχαν έξη χώρες από την Νότια Ευρώπη και η Ιταλία, μαζί με το σύνολο (23) των αραβικών κρατών και των αραβικών διεθνών οργανώσεων, όπως ήταν η πρωτοβουλία για την προστασία των θρησκειών και των πολιτισμών της Μέσης Ανατολής με τη συμμετοχή 400 (!) προσωπικοτήτων (υπουργοί εξωτερικών, επικεφαλής όλων των εκκλησιών της Μέσης Ανατολής, των μεγάλων πολιτιστικών κινημάτων, κοκ). Επίσης «ξεχάστηκε» το φόρουμ των αρχαίων πολιτισμών που αναβάθμιζε τη διεθνή θέση της χώρας με μεγάλη εμβέλεια όπου συμμετείχαν ένδεκα χώρες από Αφρική, Ευρώπη, Λατινική Αμερική και Ασία.
3. Η σημερινή κυβέρνηση δεν κατανόησε ότι το κύριο στην διεθνή πολιτική μιας σχετικά μικρής χώρας όπως είναι η Ελλάδα, είναι να γίνεται αυτή απαραίτητη στο διεθνές σύστημα χάρη στην αποτελεσματική της εξειδίκευση. Η ΝΔ έχει εγκαταλείψει ολοσχερώς τα τρία «Δέλτα» ειδίκευσης της χώρας. Δηλαδή, την προώθηση του ρόλου της στην διεθνή πολιτική σκηνή ως δύναμη διαμεσολάβησης, διαιτησίας, διαβούλευσης σε μέρη που υπάρχουν εντάσεις, ανάμεσα σε παίκτες (κράτη και κινήματα) που βρίσκονται σε αντιπαράθεση.
Με αυτή την πολιτική, μας είχαν αναγνωρίσει ως σοβαρό φίλο σειρά από Αραβικά κράτη και κινήματα, διεθνείς ομοσπονδίες εβραϊκών οργανώσεων και το Ισραήλ. Είχαμε μεσολαβήσει πολλαπλώς και σε διαφορετικές καταστάσεις προκειμένου να περιοριστεί η ένταση, να υπάρξει συνεννόηση, ακόμα και συμφωνίες ανάμεσά τους. Το ίδιο κάναμε και ανάμεσα σε αραβικά κράτη. Ας μην ξεχνάμε ότι η Αίγυπτος μας ανάθεσε τότε την διπλωματική της εκπροσώπηση στο Κατάρ.
4. Η κυβέρνηση, πέρα από το να εξυπηρετεί χωρίς ανταλλάγματα τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης, δεν κέρδισε ούτε έναν καινούργιο φίλο για την Ελλάδα, ενώ εγκατέλειψε την συνεργασία με ισχυρές χώρες, η φιλία των οποίων είναι απαραίτητες για το μέλλον του ελληνισμού και την στήριξη του Κυπριακού στον ΟΗΕ. Η κυβέρνηση αγνοώντας ότι είμαστε η μόνη χώρα με ιστορία και πολιτισμό εξίσου αρχαίο και πλούσιο, όπως η Κίνα, αντί να βαθύνει τις στενές σχέσεις μαζί της, κάτι που στήριξαν και ο Α. Σαμαράς και ο Κ. Καραμανλής, και καλά έκαναν, οδηγεί την Ελλάδα στην πλήρη αποξένωση από την μία εκ των ισχυρών δυνάμεων του 21ου αιώνα. Δεν κατανοεί, ότι υπάρχουν ζητήματα εθνικού συμφέροντος και επιβίωσης της χώρας που προηγούνται σειράς επιμέρους «δεσμεύσεων» με τρίτους. Ότι αντί να περιέλθει η χώρα στον ρόλο ενός σερίφη στην περιοχή, οφείλει και πρέπει να γίνει η ίδια γέφυρα ανάμεσα στην Δύση, όπου έχει αυτοτοποθετηθεί και την Λ.Δ. της Κίνας.
Δυστυχώς η ΝΔ βρίσκει και τα κάνει, καθότι η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση υποβάθμισε τα έτη 2019-2022 την σημασία της Διπλωματίας και έδειξε αδυναμία να την αξιολογήσει στρατηγικά και ουσιαστικά. Ενώ ένα τμήμα της, εγκλωβίστηκε στην ανοχή, αν όχι και υποστήριξη, της νεοδημοκρατικής ηγεσίας του ΥΠΕΞ.