του Χρήστου Κουτσονάσιου
Δικηγόρου Αθηνών
Βασικές συνταγματικές επιταγές όπως η ισότητα των πολιτών έναντι του νόμου, τα ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις όλων των πολιτών, η λειτουργική αυτοτέλεια και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, η διάκριση των εξουσιών, η προσωπική ανεξαρτησία των δικαστών, φαίνεται ότι βαίνουν προς κατάργηση ή αλλοίωση με τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης.
Όπως προκύπτει και από τις επισημάνσεις του πρώην εκλεγμένου προέδρου της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων Χ. Σεβαστίδη, αποσπάσματα των οποίων παραθέτω πιο κάτω, καταγράφονται νομοθετικές μεθοδεύσεις ώστε η δικαιοσύνη από ανεξάρτητη κρατική εξουσία να μετατραπεί σε θεραπαινίδα ιδιωτικών συμφερόντων και «επενδυτών», να αποκοπεί από τα συμφέροντα του πολίτη και να ιδιωτικοποιηθεί μεγάλο μέρος της δικαιοδοσίας της. Οχήματα προς τον σκοπό αυτό είναι: α) η υποχρεωτική διαμεσολάβηση από τρίτους μη δικαστές, σε μεγάλο τμήμα των ιδιωτικών διαφορών, στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι σημαντικό μέρος ευθύνης έχει και η προηγούμενη κυβέρνηση που άνοιξε νομοθετικά την κερκόπορτα της διαμεσολάβησης, που στόχος της είναι να τα «βρούνε» οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές με συμβιβασμό στις απαιτήσεις τους, χωρίς να λαμβάνεται υπ’ όψιν η εφαρμογή των νόμων και του δικαίου, β) η σκοπούμενη δημιουργία των «επενδυτικών» δικαστηρίων, ειδικών δικαστηρίων δηλαδή με αποκλειστική αρμοδιότητα τις διαφορές από ιδιωτικές επενδύσεις, όπου το κριτήριο δεν θα είναι η ουδέτερη εφαρμογή του νόμου, αλλά το συμφέρον των «επενδυτών», γ) ο διαχωρισμός των δικαστών σε τακτικούς και επί θητεία, όπου ουσιαστικά θα καταργηθεί για τους τακτικούς δικαστές η συνταγματική επιταγή της ισοβιότητας και άρα της ανεξαρτησίας τους από κυβερνητικές και άλλες παρεμβάσεις, με διαρκείς εξετάσεις των τακτικών δικαστών κατά τα πρότυπα του Στρατού, με μείωση του αριθμού των δικαστικών λειτουργών, με κατάργηση της επετηρίδας, δ) με αύξηση του κόστους προσφυγής στην δικαιοσύνη, ήδη το κόστος είναι δυσβάστακτο για τον μέσο πολίτη, με αποτέλεσμα να έχουμε πλέον δικαιοσύνη για τους «έχοντες» την οικονομική δυνατότητα και ταυτόχρονα ουσιαστικό αποκλεισμό για τους υπόλοιπους.
Γράφει λοιπόν μεταξύ άλλων ο κ. Σεβαστίδης:
«Η ιδιωτικοποίηση της Δικαιοσύνης με τη μορφή της υποχρεωτικής ιδιωτικής διαμεσολάβησης, η παράταση του δικαστικού έτους με αναπόδραστη συνέπεια την αύξηση της δικαστικής ύλης και τέλος το Σχέδιο Νόμου για τη δημιουργία των «επενδυτικών» δικαστηρίων που μετατρέπουν τη Δικαιοσύνη από ουδέτερο κριτή σε μοχλό οικονομικής ανάπτυξης της Χώρας, σε προστάτη των επενδυτών, έδειχναν την συνολική πορεία και τους σχεδιασμούς……Μιλώντας στο «Forum των Δελφών» ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, κ. Πικραμμένος, παρουσίασε το σχέδιό του για τη Δικαιοσύνη που οραματίζεται. Μια Δικαιοσύνη με διαχωρισμό των Δικαστών σε τακτικούς και επί θητεία. Με ουσιαστική κατάργηση της συνταγματικής πρόβλεψης περί ισοβιότητας και με διαρκείς εξετάσεις των τακτικών δικαστών κατά τα πρότυπα του Στρατού, με μείωση του αριθμού των δικαστικών λειτουργών, με κατάργηση της επετηρίδας………….Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης γνωρίζει ασφαλώς ότι ορισμένα από τα μέτρα που ισχυρίζεται ότι θα εισηγηθεί στον Πρωθυπουργό, όπως ο διαχωρισμός των Δικαστών σε τακτικούς και επί θητεία ή η κατάργηση της ισοβιότητας προσκρούουν στη βασική Συνταγματική επιταγή του άρθρου 88 παρ. 1Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης γνωρίζει ασφαλώς ότι ορισμένα από τα μέτρα που ισχυρίζεται ότι θα εισηγηθεί στον Πρωθυπουργό, όπως ο διαχωρισμός των Δικαστών σε τακτικούς και επί θητεία ή η κατάργηση της ισοβιότητας προσκρούουν στη βασική Συνταγματική επιταγή του άρθρου 88 παρ. 1…………Η μείωση του αριθμού των δικαστικών λειτουργών σε συνδυασμό με την κατάργηση Δικαστηρίων, ένας «δικαστικός Καλλικράτης», ήταν πάντοτε στις επιδιώξεις της Κυβέρνησης. …………Αποδεικνύεται πλέον περίτρανα ότι μοναδική επιδίωξη είναι η λιγότερη κρατική Δικαιοσύνη και η ενίσχυση των μορφών διαμεσολάβησης. Η Δικαιοσύνη ως εμπόρευμα με όρους κόστους – οφέλους είναι ασύμφορη και πρέπει να συρρικνωθεί. Όποιο Δικαστήριο δεν φέρνει έσοδα στο Κράτος από την επιβολή χρηματικών ποινών και ενσήμων θα θεωρείται κοστοβόρο και θα καταργείται. Οι επιχειρηματίες είτε ως έμποροι της Δικαιοσύνης, ως ιδιοκτήτες Κέντρων Διαμεσολάβησης, είτε ως διάδικοι που οι υποθέσεις τους προηγούνται των άλλων υποθέσεων και δικάζονται από δικαστές με μεγαλύτερη εμπειρία και προσόντα, έχουν πάντα προτεραιότητα………..δεν υπολογίζεται και η δυσκολία των οικονομικά ασθενέστερων πολιτών να έχουν πρόσβαση στη Δικαιοσύνη. Μετά την αύξηση του κόστους με τη δημιουργία του ενδιάμεσου υποχρεωτικού σταδίου της ιδιωτικής διαμεσολάβησης, ο σχεδιασμός της κατάργησης ορισμένων Δικαστηρίων στην επαρχία θα αυξήσει ακόμα περισσότερο τις δαπάνες και θα δυσχεράνει τόσο τη μετάβαση στα Δικαστήρια όσο και την επικοινωνία του πολίτη με τον δικηγόρο του. ………………..Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης κατά τη δήλωσή του «ονειρεύεται όχι μια δημοσιοϋπαλληλική καριέρα στη Δικαιοσύνη, αλλά θέλει να υπάρξει ανταγωνισμός». Με άλλα λόγια να αρχίσει να λειτουργεί η Δικαιοσύνη με όρους ιδιωτικού τομέα. Να ανοίξουν οι πύλες της αδιαφάνειας, των παρεμβάσεων, της αναξιοκρατίας με την επιλογή «φίλων» και «αρεστών», της αδικίας, των εσωτερικών ανταγωνισμών και του αριβισμού με κάθε μέσο. Σα να μην αξιολογούνται οι Δικαστικοί Λειτουργοί κάθε χρόνο από Επιθεωρητές- Αρεοπαγίτες που κρίνουν και τα επιστημονικά προσόντα και το ήθος καθενός χωριστά, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης έχει ένα σχέδιο «στρατιωτικοποίησης» της Δικαιοσύνης με εξετάσεις για την κρίση περί της καταλληλότητας προαγωγής κατά το πρότυπο της Σχολής Πολέμου! Μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Και ελέγχεται η Δικαιοσύνη με την ανέλιξη ανθρώπων φιλικών προς την κάθε Κυβέρνηση και διαιρείται το Δικαστικό Σώμα με την επικράτηση της λογικής του ατομικού οφέλους που είναι πάνω από κάθε συλλογική προσπάθεια».
Αντί να ενισχυθεί με υλικοτεχνική υποδομή και προσωπικό η δικαιοσύνη, αντί να διασφαλιστεί στην πράξη ο ανεξάρτητος χαρακτήρας της και το κύρος των δικαστών, δικηγόρων, δικαστικών υπαλλήλων και όλων των παραγόντων και λειτουργών της δικαιοσύνης, επιχειρείται μία Οργουελική ανατροπή και καμία δημόσια συζήτηση δεν γίνεται για τις εξελίξεις, ούτε δυστυχώς και από τους δικηγορικούς συλλόγους, που στο παρελθόν είχαν αυξημένες ευαισθησίες.