Το ΠΣ του ΠΡΑΤΤΩ σε πρόσφατη συνεδρίασή του εξέτασε το Ελληνικό Σχέδιο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) και κατέληξε στις παρακάτω βασικές διαπιστώσεις:
1) Οι πολιτικές της Νέας Δημοκρατίας δίνουν προτεραιότητα στις ξένες επενδύσεις, στο μεγάλο κεφάλαιο και στην ανεξέλεγκτη λειτουργία των αγορών σε μια εποχή μάλιστα που η ανθρωπότητα έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται την αποτυχία των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και ΗΠΑ και ΕΕ να κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Έτσι υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή, αλλά και την αποτελεσματική χρήση των νέων τεχνολογιών προς όφελος όλης της κοινωνίας. Η όξυνση των ανισοτήτων και οι δυσκολίες της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης δεν αντιμετωπίζονται βέβαια με άρνηση των αλλαγών και στασιμότητα σε καταστάσεις του παρελθόντος. Αυτό που χρειάζεται είναι μια δημοκρατική, πατριωτική ριζική αλλαγή και ένα νέο ανθρωποκεντρικό, διεθνώς ανταγωνιστικό και γι αυτό βιώσιμο αναπτυξιακό πρότυπο.
2) Η Ελλάδα αν θέλει να αποφύγει μια νέα υποβάθμισή της στο διεθνή καταμερισμό εργασίας και στο διεθνές σύστημα ισχύος οφείλει να διαμορφώσει ένα νέο βιώσιμο αναπτυξιακό πρότυπο. Το ΠΡΑΤΤΩ πιστεύει ότι κεντρικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας πρέπει να είναι η κοινωνική δικαιοσύνη και η αντιμετώπιση των νέων ανισοτήτων που δημιουργούνται. Η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση απαιτούν επενδύσεις, γνώσεις και διαχειριστικές ικανότητες που είναι σίγουρο ότι πολλές επιχειρήσεις ή άτομα δεν διαθέτουν. Υπάρχει έτσι σοβαρός κίνδυνος πολλοί να μην μπορούν να ακολουθήσουν με συνέπεια μεγάλο μέρος του παραγωγικού δυναμικού της χώρας να καταστραφεί και ο κοινωνικός ιστός να πληγεί.
3) Η επιτάχυνση των αλλαγών αυξάνει τους κινδύνους περιθωριοποίησης μεγάλων στρωμάτων του πληθυσμού και καταστροφής σημαντικού μέρους του παραγωγικού ιστού. Για να αποφευχθεί η όξυνση των ανισοτήτων χρειάζεται ένα ευρύ και αποτελεσματικό πρόγραμμα κρατικών παρεμβάσεων για αναβάθμιση των υποδομών, εκπαίδευση στις νέες ψηφιακές δεξιότητες, ενίσχυση των επενδύσεων τεχνολογικού εκσυγχρονισμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και γενικότερα πολιτικές που θα προάγουν την κοινωνική συνοχή.
4) Η αδιαφάνεια που χαρακτηρίζει την κατάρτιση και το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου του ΕΣΑΑ δεν είναι απλώς ένας κακός οιωνός. Κυρίως υποδηλώνει την απόφαση του συστήματος εξουσίας να αξιοποιήσει τους πόρους σύμφωνα με τις δικές του προτεραιότητες και να χρησιμοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις που αναφέρονται στο πρόγραμμα για την ενίσχυση των πολιτικών περιορισμού της Δημοκρατίας, ιδιωτικοποιήσεων, απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων και συρρίκνωσης των μικρο-μεσαίων επιχειρήσεων που προωθεί η Νέα Δημοκρατία. Ενάντια σ’ αυτή την προοπτική η μόνη αποτελεσματική απάντηση μπορεί να είναι η απελευθέρωση των δημιουργικών δυνάμεων της χώρας και η συνεργασία ευρύτατων κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων γύρω από ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα κοινωνικής, περιβαλλοντικής και τεχνολογικής ανάπτυξης.
5) Οι επενδύσεις που περιλαμβάνονται στο σχέδιο είναι μεν χρήσιμες, αλλά στη συντριπτική πλειοψηφία καλύπτουν τοπικές ανάγκες ή ελλείψεις που θα έπρεπε να έχουν αντιμετωπιστεί εδώ και χρόνια μέσω του τακτικού προϋπολογισμού και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Εκφράζουν μια λογική και προτεραιότητες περασμένων δεκαετιών και δεν υπηρετούν την αλλαγή οικονομικού υποδείγματος, ούτε οδηγούν τη χώρα «σε μια νέα εποχή» όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα υποδηλώνουν την έλλειψη οράματος και προετοιμασίας για τη μετάβαση σ΄ ένα νέο βιώσιμο οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά αναπτυξιακό πρότυπο που είναι αναγκαίο για την αντιστροφή της πορείας παρακμής της χώρας.
6) Για την υλοποίηση του σχεδίου η Ελλάδα ζητά το σύνολο των πόρων που μπορεί να λάβει στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δηλαδή 17,8 δισ. ευρώ επιδοτήσεις και 12,7 δισ. ευρώ δάνεια. Η στήριξη σε δάνεια εντείνει βέβαια τις δημοσιονομικές ανισορροπίες και τα προβλήματα εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και καθιστά περισσότερο επιτακτική την αποτελεσματική προς το συμφέρον της χώρας αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου. Για μια ακόμα φορά δημιουργούνται μελλοντικές υποχρεώσεις που θα βαρύνουν τη νέα γενιά.
7) Για την υλοποίηση του ΕΣΑΑ συστάθηκε ειδική αυτοτελής υπηρεσία υπαγόμενη στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών γεγονός που καταργεί τη συνέχεια της δημόσιας διοίκησης, δεν εξασφαλίζει το συντονισμό με άλλα προγράμματα και παρεμβάσεις που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά ταμεία και εθνικούς πόρους και θα εντείνει συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις για τη διαχείριση των πόρων του Ταμείου.